Arbeidsmigranten en huisvesting, hoe zit dat eigenlijk?
In de gemeente Bodegraven-Reeuwijk is best wat te doen over de huisvesting van arbeidsmigranten. Voor mij gewoon werknemers, overigens. De plannen roepen veel vragen op, ongetwijfeld door de combinatie met alleenstaande minderjarige asielzoekers. Voor mij gewoon vluchtelingen, overigens. Over hen gaat deze blog niet.
Waarom moet de huisvesting van arbeidsmigranten anders geregeld worden? Hierin spelen een aantal wetten een rol.
Wanneer ben je een arbeidsmigrant?
Arbeidsmigranten zijn mensen die - al dan niet tijdelijk- naar een ander land migreren voor werk. Vroeger werden ze ook wel gastarbeiders genoemd. Volgens het CBS is een arbeidsmigrant iemand die:
- Werknemer is of was bij een Nederlands bedrijf;
- Geen Nederlandse nationaliteit heeft en een geboorteland heeft dat anders is dan Nederland;
- Geen kennismigrant is;
- Geen scholier of student is;
- Uitzendkracht is.
Inzet van arbeidsmigranten vindt bijvoorbeeld veel plaats in de bouw, logistiek en de agrarische sector.
De lengte van het verblijf staat niet van tevoren vast. Zo heb je migranten die voor kortere periodes blijven, bijvoorbeeld voor seizoenswerk of een bouwproject, voor de middellange termijn of lang en zelfs definitief. Dikwijls werken ze in sectoren die belangrijk, zo niet cruciaal zijn voor de Nederlandse economie. Denk aan de land- en tuinbouw en de logistiek.
Arbeidsmigranten
Deze internationale werknemers werken steeds vaker via uitzendbureaus, die verantwoordelijk zijn voor het bemiddelen, de huisvesting en de inschrijving.
Sinds juli 2023 moet de arbeidsovereenkomst in 2 delen worden aangeboden; een deel voor de arbeid en een deel voor huisvesting. Dit moet de werknemer meer zekerheid bieden.
En hierin spelen SNA en SNF een rol.
Stichting Normering Arbeid (SNA)
Sinds 2006 is het voor uitzendbureaus verplicht zich te registreren in het SNA-register. Het SNA-keurmerk is het keurmerk voor alle ondernemingen die arbeid ter beschikking stellen zoals uitzendondernemingen, detacherings-en payrollbedrijven en voor (onder)aannemers van werk.
Stichting Normering Flexwonen (SNF)
De Stichting Normering Flexwonen beheert het register van ondernemingen die aan de norm voor huisvesting van arbeidsmigranten voldoen en onderhoudt de normen. Organisaties die huisvesting voor arbeidsmigranten aanbieden kunnen het keurmerk van de Stichting Normering Flexwonen behalen. Hiervoor dienen zij te voldoen aan de norm voor huisvesting van arbeidsmigranten. Er worden eisen gesteld aan ruimte, sanitair, hygiene, veiligheid, voorzieningen, beheer etc. Huisvestingslocaties van de organisaties die zich aanmelden bij de Stichting Normering Flexwonen worden direct na aanmelding geïnspecteerd en daarna elke twee jaar. Ook wordt er jaarlijks een administratieve inspectie uitgevoerd om te controleren of alle huisvestingslocaties zijn opgegeven bij SNF. Voldoet de huisvesting niet, en worden zaken niet snel hersteld, dan wordt de aanbieder van huisvesting uit het register van de Stichting Normering Flexwonen geschreven.
Doel is om partijen die te maken hebben met de huisvesting van arbeidsmigranten - gemeenten, werkgevers, werknemers, buurtbewoners - de zekerheid te geven dat de huisvesting van arbeidsmigranten op orde.
Samenvattend
De lokale werkgever die gebruikt maakt van arbeidsmigranten via een uitzendbureau dient te controleren of het uitzendbureau ingeschreven staat in het SNA-register. De werkgever die de arbeidsmigrant uitleent dient zorg te dragen voor huisvesting volgens de SNF-normering.
En zo komen we op het provinciale- en lokale beleid t.a.v. huisvestingslocaties.
Gemeente Bodegraven-Reeuwijk
In onze gemeente zijn veel arbeidsmigranten werkzaam in de tuinbouw, distributie en kaasverwerking. Bovenstaande wetgeving, uitgewerkt in SNA en SNF, vergroot de vraag naar geschikte woonruimte. De woonruimte voor arbeidsmigranten verschilt van deze voor inwoners. Dat is een vast juridisch gegeven en heeft te maken met de planologische bestemming van een pand. Tegelijkertijd wordt verwacht dat de arbeidsmigrant een behoorlijke woonruimte krijgt aangeboden van zijn werkgever. En hier komt de aanvraag van WeLiving uit voort om een geschikt pand voor arbeidsmigranten neer te zetten. Vervolgens is de gemeenteraad aan zet om de aanvraag te beoordelen en het college te adviseren.
Voor mij staat vast: goede huisvesting voor arbeidsmigranten is geen gunst, maar een arbeidsrechtelijke verplichting die voortvloeit uit zorgplicht en goed werkgeverschap.
Arbeidsmigranten dragen wezenlijk bij aan onze economie. Het minste dat we kunnen doen is zorgen dat hun woon- en werkomstandigheden op orde zijn.
Wat vind jij: hoe kan de balans tussen economische noodzaak en goede huisvesting het beste worden gevonden?
Bronnen: NBBU, Normeringarbeid, normeringflexwonen, zuid-holland, BG-legal advocaten